Nhắc đến Hội An là nhắc đến cái nôi của làng nghề truyền thống, trong đó có làng gốm Thanh Hà – một làng nghề đã hiện hữu ở Hội An trên dưới 500 năm tuổi.
Làng gốm Thanh Hà nổi tiếng không phải do đây là một làng nghề truyền thống, cũng không phải do làng nghề nằm trong lòng phố Hội mà do làng nghề là nơi kết tinh tinh hoa của người dân xứ Quảng nói chung và Hội An nói riêng.
Làng gốm có tuổi đời 500 năm tuổi:
Làng gốm Thanh Hà nằm ven sông Thu Bồn, cách đây hơn nửa thiên niên niên kỷ, nơi đây được biết đến là một trung tâm sản xuất, buôn bán đồ gốm đất nung có tiếng, cung cấp sản phẩm cho các tỉnh miền Trung. Đến nay, trải qua nhiều biến cố và thăng trầm của lịch sử, gốm Thanh Hà vẫn còn đó, vẫn bảo tồn được những giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể truyền thống vốn có của làng nghề.
So với các làng nghề trong cả nước, làng gốm Thanh Hà có lịch sử hình thành khá lâu đời, đến nay đã 500 năm. Làng gốm được khai phá từ thế kỷ 16,17 bắt nguồn từ những thợ thủ công đất Thanh Hóa, Nghệ Tĩnh đã đến Thanh Hà lập làng và xây dựng nên nghề làm gốm, truyền lại cho đến ngày nay. Đã từ lâu, gốm Thanh Hà không chỉ được người dân trong nước biết đến mà thương hiệu này còn vươn xa ra nhiều nước trên thế giới.
Nơi tinh hoa của người dân xứ Quảng được tỏa sáng:
Bắt đầu từ những sản phẩm sơ khai như: gốm, gạch ngói,..Đến nay, gốm Thanh Hà vẫn được làm hoàn toàn từ thủ công truyền thống với đa dạng các loại sản phẩm hơn như: ấm trà, ly tách, các vật chứa đựng và trang trí trong nhà,…
Đến với gốm Thanh Hà, du khách sẽ được tận mắt chứng kiến sự tỉ mỉ, điêu luyện của nghệ nhân được thể hiện qua từng công đoạn làm gốm và từng sản phẩm tạo thành. Để cho ra đời những sản phẩm chất lượng, đẹp mắt, những nghệ nhân nơi đây đều là các “bô lão”, những bậc tiền bối có kinh nghiệm nhiều năm trong nghề. Đến đây, chắc chắn bạn sẽ phải ngỡ ngàng vì những nghệ nhân “thất thập cổ lai hy” vẫn còn tâm huyết với nghề, đôi bàn tay vẫn còn khá uyển chuyển, điệu nghệ.
Các thế hệ trẻ ở làng gốm Thanh Hà ngày nay vẫn được các bậc cha ông truyền lại nghề truyền thống nên vẫn tiếp nối được nghề với những bước tiến mới hơn.
Các sản phẩm gốm Thanh Hà làm ra không những phục vụ nhu cầu cuộc sống, sinh hoạt của con người, là mặt hàng đắt giá để xuất khẩu; mà còn là một hình ảnh đẹp mang giá trị văn hóa và nhân văn cao cho khách du lịch bốn phương trong và ngoài nước. Hầu hết khách du lịch đến đây đều tỏ vẻ thích thú, tò mò xen lẫn khâm phục. Đến với du lịch gốm Thành Hà, du khách còn được tự tay nhào và nặn, làm ra những vật dụng gốm theo trí tưởng tượng của mình.
Một trong những sản phẩm gốm Thanh Hà nổi bật, du lịch đến Hội An, đi qua từng con đường, ngỏ hẻm, đâu đâu cũng bắt gặp hình ảnh của 12 con giáp tò he. Những con tò he này được các bà, các cô bà bán đầy đường phố cổ. Đây cũng là món đồ chơi yêu thích của trẻ em, đâu đó bạn sẽ bắt gặp hình ảnh tuổi thơ qua những con tò he đó.
Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, nhiều giá trị văn hóa và làng nghề truyền thống đã bị mai một nhưng làng gốm Thanh Hà vẫn còn đó và ngày càng vững mạnh hơn để biến nơi đây thành điểm tham quan du lịch lý thú. Nếu có dịp về Hội An, bạn đừng quên ghé chân ở làng gốm Thanh Hà. Hiện vật gốm Thanh Hà, giá trị văn hóa, tâm tư tình cảm của con người, đôi bàn tay khéo léo của nghệ nhân,…chắc chắn sẽ là những kỉ niệm đẹp trong lòng du khách.